Όχι, δεν είναι η φωνή του γκουρού από το μακρινό Θιβέτ αλλά το νέο μοντέλο ΙΤ που άρχισε να χρησιμοποιείται σε πολύ μεγάλες επιχειρήσεις πριν από περίπου 10 χρόνια. Η αλλαγή αυτή αποφασίστηκε για λόγους κόστους και δυνατοτήτων (τι άλλο;). Μεγάλες επιχειρήσεις - βασικά επενδυτικές τράπεζες - έκαναν μερικές σημαντικές διαπιστώσεις:

Χρησιμοποιούσαν έναν πολύ μεγάλο αριθμό προγραμμάτων (3rd party software) που δεν επικοινωνούσαν μεταξύ τους (δεν αντάλλασσαν δεδομένα). Το κάθε ένα από αυτά ήταν για πολύ συγκεκριμένο σκοπό και είχε δικιά του βάση δεδομένων. Αποτέλεσμα ήταν ο κατακερματισμός των δεδομένων (fragmentation of data) ακόμα και δεδομένων που αφορούσαν την ίδια γραμμή παραγωγής (line of business). Επίσης, λόγω του κλασικού μοντέλου ανάπτυξης οι αλλαγές που συχνά χρειάζονταν έπαιρναν πολύ χρόνο (βασικά εντάσσονταν στο επόμενο προγραμματισμένο release). Σε μια βιομηχανία που οι αλλαγές και η ευελιξία είναι εξαιρετικά σημαντικά αυτό ήταν σοβαρό πρόβλημα. Το κόστος ήταν τεράστιο σε άδειες χρήσεις αλλά και σε συμβάσεις υποστήριξης. Μεγάλο ήταν και το κόστος εκπαίδευσης αλλά και του ανθρώπινου δυναμικού που υποστήριζε εσωτερικά στην εταιρεία την κάθε εφαρμογή.

Αποφάσισαν λοιπόν να δημιουργήσουν ΜΙΑ βάση δεδομένων για όλα τα δεδομένα της επιχείρησης(*). Και επίσης αποφάσισαν να αναπτύξουν το δικό τους software που να καλύπτει τις επιχειρηματικές τους ανάγκες. Όλα λειτουργούν από μια κοινή βάση δεδομένων και όλοι έχουν πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα που τους αφορούν (data availability). Οι developers κάθονται δίπλα δίπλα με τους αναλυτές - τραπεζίτες και αναπτύσσουν νέες δυνατότητες ανάλογα με τις απαιτήσεις της δουλειάς. Αυτό έδωσε στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις τεχνολογική υπεροχή σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Για παράδειγμα μπορούν πλέον να διαθέτουν custom προϊόντα σε επενδυτές μέσα σε πολύ μικρό χρόνο (οι μήνες έγιναν 2-3 ημέρες). 

Όμως τι νόημα έχει αυτό το μοντέλο για μια μικρομεσαία επιχείρηση στην Ελλάδα και πώς μπορεί να εφαρμοστεί; Ας πάρουμε το παράδειγμα μιας μικρής επιχείρησης που θέλει να έχει (ή έχει ήδη) ένα e-shop και μια εφαρμογή αποθήκης. Το σύνηθες είναι να αγοράζονται ξεχωριστά τα δύο αυτά προγράμματα - ακόμα κι από την ίδια εταιρεία - προμηθευτή. Κι εδώ ξεκινούν τα προβλήματα. Είναι ακριβώς αυτό που συμβαίνει στη δημόσια διοίκηση όπου οι διάφορες εφαρμογές που χρησιμοποιούνται, δεν σχεδιάστηκαν ώστε να επικοινωνούν μεταξύ τους. Αποτέλεσμα είναι, τη δουλειά αυτή, να την κάνουμε εμείς μεταφέροντας στοίβες χαρτιών από τη μια υπηρεσία στην άλλη, ακόμα και του ίδιου υπουργείου!! Αν δεν αναπτυχθεί άλλο, τρίτο software, για να κρατά τις δύο βάσεις δεδομένων (του e-shop και της αποθήκης) συγχρονισμένες κάποιος υπάλληλος θα πρέπει να το κάνει με το χέρι. Είτε στη μια περίπτωση είτε στη άλλη το κόστος είναι πολύ μεγαλύτερο απ' ότι θα ήταν εάν οι δύο εφαρμογές λειτουργούσαν με την ίδια βάση δεδομένων. Σαφώς και μιλάω για custom e-shop και custom software αποθήκης ή τροποποιημένα αναλόγως.

Custom σημαίνει φτιαγμένο για τις δικές σου ανάγκες (και σίγουρα όχι η αλλαγή ενός χρώματος ή γραμματοσειράς σε ένα template του wordpress). Η ανάπτυξη custom software φαίνεται εκ πρώτης όψεως μια ακριβή σχετικά λύση. Αν όμως συνυπολογιστούν τα έξοδα για τις άδειες χρήσεις (που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο), τα έξοδα που προκύπτουν από μια αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας της επιχείρησης (η εισαγωγή software σε μια επιχείρηση είναι μια σημαντική αλλαγή που έχει κόστος), η εκπαίδευση ή το νέο προσωπικό που απαιτείτε, ίσως διαπιστώσουμε ότι η εικόνα αλλάζει. Εάν προσθέσουμε και τη δυνατότητα επέκτασης καθ' οιονδήποτε τρόπο και χωρίς περιορισμούς κρίνεται επωφελής για την εταιρεία. Σε κάθε περίπτωση τα δεδομένα που σχετίζονται με την επιχειρηματική δραστηριότητα πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμα σε όλες (σχεδόν) τις εφαρμογές που χρησιμοποιούνται.

(*) Στην πραγματικότητα - τεχνικά μιλώντας - υπάρχουν περισσότερες από μια βάσεις δεδομένων, αλλά η πρόσβαση στα δεδομένα γίνεται με τέτοιον τρόπο ώστε στην πράξη, από την πλευρά του χρήστη, να φαίνεται σαν μια.